Verslag Oktober 2025

De Ben Nevis distilleerderij is gelegen aan de voet van de hoogste berg van Scotland, de eigenlijke Ben Nevis. Deze imposante berg vormt dan ook een mooi achtergrondplaatje voor de distilleerderij, die ook nog eens een van de oudste van Schotland is. Sinds 1989 is de distilleerderij eigendom van het Japanse Nikka.

Van de totale jaarproductie van 2 miljoen liter wordt een groot gedeelte gebruikt voor diverse blends en een klein gedeelte voor de eigen bottelingen. Het zuivere water voor de whiskyproductie komt van de Allt a Mhullinn (The Mill Burn). De laatste tijd worden Ben Nevis bottelingen steeds moeilijker te krijgen en als je ze kunt vinden, schieten ze behoorlijk in prijs omhoog. 

Deze Ben Nevis is een botteling van King Cask, een onafhankelijke Nederlandse bottelaar van kwalitateits dranken met een goed verhaal, gestationeerd op Terschelling. King Cask bestaat uit drie vrienden met een gedeelde passie voor mooie sterke dranken en de zee. Een gedeelde, uit de hand gelopen hobby.  Ze zijn op zee opgegroeid, ze werken op zee, ze wonen daar waar ze omringd zijn door de zee en besteden hun vrije tijd rond de zee. Er moet wel zout water door hun aderen stromen.

Er is altijd een onlosmakelijke verbinding geweest tussen zeevarenden, de zee en sterke drank. Dit heeft King Cask geïnspireerd om hun eerste botteling aan boord van een zeegaand schip te laten rijpen met behulp van een oude techniek: ‘dynamic aging’. Dit is een uniek rijpingsproces dat de geur en de smaak van de zee dichter in de buurt brengt. Men streeft bij King Cask naar een rauw en eerlijk product met een duidelijke herkomst. Geen chill filtration, geen kleurtoevoegingen maar unieke single cask bottelingen, sterke drank ‘zoals deze bedoeld is’.

Deze Ben Nevis whisky komt oorspronkelijk uit een bourbon hogshead, maar dit vat werd gesplitst over 2 quarter casks, waarvan de andere - de ‘Day’ -  werd gestoken op een Manzanilla Quarter cask, met 129 flessen op 59,6% als opbrengst. Deze  - de ‘Night’ - heeft gelegen op een Amontillado Quarter cask en leverde 135 flessen op met een ABV van 57%.

Night notes:
Neus: aanwezig en fruitig, bessen, honingzoetheid en wat sinaasappel. Vrij veel alcohol merkbaar maar die heeft niet de overhand. Later meer snoep, Haribo-achtig  of winegums. 
Smaak: aanvankelijk vrij zacht, daarna komt er wat pittige peper tevoorschijn. Zoet fruitig, bessen. Wat honing en sinaasappels. 
Afdronk: vrij krachtig nu, rood fruit, bessen, wat honing en sinaasappel. Opwarming in de buik. Vrij lange afdronk. 

Ondanks een paar kritische noten - ‘ik vind hem aardig maar niet spannend (een down hill whisky)’ of ‘typisch Ben Nevis: het is het net niet’ - bleek hij uiteindelijk toch de eerste plek in deze proeverij te hebben veroverd. Veenachtig en met caramel in de neus, specerijen, boter, vanille, sherry en chocola in de smaak, maakte hij voor velen de avond goed. Een fantastisch lekkere whisky, die er echt uit knalde. 

Benrinnes Distillery ligt in de Speyside regio, aan de voet van de berg Ben Rinnes, nabij Aberlour in Moray. Opgericht in 1826 door Peter Mackenzie, heeft de distilleerderij een lange en rijke geschiedenis, hoewel ze meerdere keren is herbouwd vanwege branden en overstromingen.

Een uniek kenmerk van Benrinnes is het gebruik van een gedeeltelijke drievoudige distillatie, een zeldzame techniek in Schotland die een complexere spirit oplevert. De distilleerderij gebruikt zuiver bronwater uit de Ben Rinnes berg, wat bijdraagt aan de helderheid en kwaliteit van hun whisky's. Benrinnes whisky’s staan bekend om hun rijke, volle en robuuste smaakprofielen, met tonen van chocolade, gedroogd fruit en een vleugje kruidigheid. De whisky's rijpen voornamelijk in ex-bourbon en sherryvaten, wat zorgt voor een diepe, complexe en gelaagde smaakervaring.

Hoewel Benrinnes hoofzakelijk wordt gebruikt in blended whisky's, zijn hun single malts zeer gewaardeerd door kenners vanwege hun unieke karakter en diepte. De combinatie van een idyllische ligging, unieke distillatietechnieken en hoogwaardige productie maakt Benrinnes een gerespecteerde naam in de wereld van Schotse whisky.

Berry Bros & Rudd is een van de oudste en meest gerespecteerde onafhankelijke bottelaars ter wereld. Het bedrijf werd opgericht door de weduwe Borne in 1698 en heeft zijn hoofdkantoor in St. James's Street, Londen. Het familiebedrijf begon oorspronkelijk als handelaar in koffie, thee en specerijen. Al snel werd de winkel een ontmoetingsplaats voor de elite van Londen, en het bedrijf breidde zich uit naar de verkoop van wijn en gedistilleerde dranken. Vandaag de dag staat Berry Bros & Rudd bekend om zijn hoogwaardige whisky's en andere gedistilleerde dranken, maar ook om een breed scala aan wijnen. Ze hebben een groot whisky warehouse in Schotland en de beschikking over 8000 vaten. 

Op dit moment behoren ongeveer 8 slijterijen tot de "Vrienden van Berry Brothers & Rudd Nederland". Na de Glen Moray 2007 en de Royal Brackla 2006 is dit is de derde release die door de Friends of BBR The Netherlands zorgvuldig is geselecteerd. Voor deze single cask botteling is gekozen voor een bijzonder vat: een Pedro Ximénez Brandy(!) Cask, dat de whisky een unieke diepgang en gelaagdheid meegeeft zonder het krachtige karakter van Benrinnes te overschaduwen. Een echte ontdekking voor liefhebbers die houden van complexiteit en verfijning.

Proefnotitie
Neus: rijke aroma’s van sultanarozijnen geweekt in donkere siroop, cacaopoeder en gedroogde vijgen, subtiel opgefrist door een vleugje appelschil.
Smaak: vol en toch elegant, met soepele tannines die zich verweven door lagen van gestoofde pruimen, walnotencake en een zweem van antiek leer.
Afdronk: lang en indrukwekkend met tonen van espresso en kruidig eikenhout, die een blijvende indruk van ingetogen weelde achterlaten.

Een mooie en volwassen neus, maar wel meer brandy dan PX. Het distillaat is ‘niet verpest’ en is zelfs met verkoudheid lekker. De smaak is eerst scherp, maar met een drup water wordt hij beter. Men vindt boter, caramel, vanille, hij is kruidig en fruitig. Een smaakbommetje na het doorslikken en waarschijnlijk lekker met een 'sticky toffee pudding'. Voor sommigen was hij mierzoet en men vond dat er zeker geen suiker bij hoefde. Iemand anders vond hem weeïg en gistig en bespeurde een negatieve bourbonsmaak.

De meerderheid vond dit de leukste whisky om te drinken. Iemand had het idee ‘aan antiek leer te likken’ - lederhose wellicht? De afdronk was een beetje nootachtig en bleef lang hangen. Het was lekkere smeerolie. Niet voor niets haalde deze whisky de 2e plek in deze proeverij. 

Macduff distillery, opgericht in 1960, is nog redelijk jong en een typische produktie distillleerderij. Het grootste deel van de produktie (90%) wordt verwerkt in blends, zoals Dewar’s, Lauder’s en William Lawson. Voorheen werden de malt whisky’s in officiële bottelingen uitgebracht als Glen Deveron en tegenwoordig als The Deveron.

Chapter 7, gestart in 2013, is een onafhankelijke bottelaar uit Glasgow met, sinds 2022, een eigen botteling faciliteit. Zij maken geen whisky, zij ontdekken whisky. Ze gaan op jacht in de verschillende kluizen en kelders van distilleerderijen en makelaars in heel Schotland om unieke whisky's te vinden. Ze kopen afzonderlijke vaten, die niet kunnen worden gereproduceerd, en dat betekent dat wat er in een Chapter 7-fles zit, altijd eenmalig en uniek is. Literatuur - en dan vooral die van Shakespeare - was de inspiratie voor het merk. Als onafhankelijke bottelaar stellen zij de beste vaten whisky samen in hun Whisky Anthology. Met elk nieuw vat en elke editie wordt een hoofdstuk aan deze bloemlezing toegevoegd. De Monologue, Anecdote en Chronicle serie is gestart in 2020. Dit is een mooie Marsala finished MacDuff uit de serie: ”A Whisky Anthology - Monologue” .

Neus: een uitgesproken aroma met een rijke mix van gedroogd fruit en noten, aangevuld door de diepte van Marsala-invloeden die zoete en kruidige toetsen toevoegen.
Smaak: het smaakprofiel is complex en evenwichtig, met tonen van rozijnen, vijgen en lichte karamel die worden versterkt door een subtiele houtsmaak dankzij de uitzonderlijke Marsala finish.
Afdronk: de afdronk is lang en verwarmend, met een aanhoudende zoetheid en een zachte kruidigheid die een gedenkwaardige indruk achterlaat en de consument uitnodigt om elke slok te koesteren.

Dit was een mooie "old school" whisky. De neus was een beetje rozijnenzuur, maar verder ging het met banaan, vanille en ook wat sinaasappel de zoetere kant op - al was hij toch ook wel wat scherp. De smaak was fruitig, nootachtig, met wat boter, een beetje hout, caramel, vanille en hij werd steeds zoeter. De afdronk was lang en kruidig. Het was eigenlijk een echte doordrinker, ietsje scherp, lekker en iemand vond hem goed in zijn collectie passen. Een stevige derde plaats in deze proeverij moet de bottelaar goed hebben gedaan.

De Dailuaine distilleerderij is eigendom van Diageo en produceert ongeveer 3.400.000 liter alcohol per jaar. Deze distilleerderij brengt nauwelijks eigen bottelingen op de markt, de enige die we terug kunnen vinden is een 17 jarige Manager Dram. Verder kan je eigenlijk alleen maar onafhankelijke bottelingen vinden. De distilleerderij is het werkpaard van Diageo en veel van de produktie wordt gebruikt voor blending. Dailuaine is bijvoorbeeld een van de sleutel-whisky's in de blends van Johnnie Walker.

Deze onafhankelijke gelimiteerde botteling van Pendulum Spirits is een fruitige 10 jarige Dailuaine op vatsterkte. Pendulum Spirits is een onafhankelijke bottelaar van single cask whisky's die zijn bottelingen combineert met de kunst van het vertellen van verhalen, animatie en illustratie. Legendarische mythen worden tot leven gebracht door middel van kunst en presenteren de zorgvuldig uitgekozen single malts met een kenmerkende smaak en een intrigerend karakter.

De eerste serie fabels gaat over de legende ‘The Ghost Piper of Clanyard Bay’. Clanyard Bay is een baai een paar kilometer ten zuiden van Port Logan op het westelijke schiereiland Dumfries and Galloway in Schotland. De dichtstbijzijnde grote stad Stranraer ligt ongeveer 24 mijl verderop en Ierland is een korte trip over het water. Dit is hoofdstuk 3 uit een serie van 11 hoofdstukken: ‘Moon’. 

Neus: verse groene appels, lijm, vanille, popcorn op de achtergrond 
Smaak: eik, vanille, kruiden, peper 
Afdronk: kort, dan alleen peper 

Deze whisky was scherp en sterk, voor sommigen te sterk, en verdient echt een drupje water. De neus is medicinaal met alcohol, aceton en een hint vuilnisbak, maar ook met caramel en appel. Met water ontstaat er een meloenaroma. In de achtergrond vind je een goedgerijpte sherry, met een klein bittertje, maar eigenlijk blijft hij te scherp. 

Iemand vond dat er niets bijzonders te melden was - een gemiddelde whisky. Met een druppel water kwam niet de sensatie, die hij verwacht had. Het was een goede whisky om voor een operatie te drinken: hij verdooft je meteen. Mooi verpakt, dat wel, maar slechts de 4e plek in deze proeverij. 

Highland Park is één van de meest noordelijk Schotse distilleerderijen, gelegen op Orkney. Bij de whiskyproductie gebruikt men hard, kalkrijk water uit een bron in de heuvels boven de distilleerderij, die Cattie Maggie wordt genoemd. Dit water, dat via een pijpleiding naar de distilleerderij wordt geleid, wordt ook gebruikt voor de inweking van de gerst bij de eigen moutproductie en is rijk aan mineralen. Het water voor het koelen van de condensors komt van het riviertje de Crantit Burn. 

In het stillhouse van de Highland Park distilleerderij staan twee wash stills en twee spirit stills, die met stoom worden verwarmd. Tien washbacks zijn gemaakt van Oregon pine en twee zijn er van larikshout. Highland Park heeft nog steeds zijn eigen moutvloer en de mout wordt gedroogd met turf, vandaar de typische Highland Park rokerigheid. Zo'n 20% van de mout is afkomstig van die eigen moutvloeren. De turf voor het drogen van de groenmout komt van eigen grond, vlakbij de zee. De vaten die men gebruikt voor het rijpen van de new spirit zijn refill-, bourbon- en sherryvaten.

Hoewel Highland Park, naast Scapa, een van de twee distilleerderijen op de Orkneys is, wordt het toch een Highland genoemd. Daarom is de naam van de distilleerderij ook niet vreemd. Vanaf 2006 begon men meer aandacht te besteden aan de verpakkingen van de whisky, waardoor je nu soms door de bomen het bos niet meer ziet. Maar het merendeel van de geproduceerde 2,5 miljoen ltr alcohol per jaar verdwijnt in de blended whisky's, zoals (samen met Macallan) in Famous Grouse, maar ook in Old Perth.

Wanneer een onafhankelijke bottelaar een whisky wil bottelen, mag dat vaak niet onder de naam van de distilleerderij: daarmee wil men de naam van de distilleerderij beschermen. En dus wordt er dan een naam verzonnen, die vervolgens ook door andere bottelaars wordt gebruikt. Meestal is die naam gerelateerd aan de plek van de distilleerderij, zoals  in dit geval de heuvels achter Higland Park. Deze Whitlaw kan dan ook niets anders zijn dan een Highland Park.

Dit is een botteling van Morrison in de Carn Mor Strictly Limited series, de afsplitsing van Morrison & MacKay die de serie heeft voortgezet en rebranded. MacKay is zich gaan richten op hun distilleerderij in Aberargie.

Notes van WIN:
Neus: zeezout met gebrande sinaasappelschil en pure chocolade.
Smaak: eikenhout combineert met een vleugje rook. Donkere chocolade met zeezout.
Finish: afdronk is lang

Je houdt ervan of je vind het helemaal niks. Gelukkig is een proeverij een puur subjectieve belevenis, waarbij soms de meningen overeen komen - maar soms ook helemaal niet. In dit geval was er weer een scherpe scheidslijn tussen de meningen, van "de eerste die ik niet heb opgedronken" tot "een mooie vondst, dit is een kanshebber" en "een moderne sherry whisky".

Goede neus, een beetje scherp met wat turfrook en kruiden, maar zacht in de mond. De gevonden smaken waren boter, caramel, chocola, maar ook pittig met de bitterheid van witlof. Een beetje jong, maar wel een warme winterwhisky, een beetje zoet met marshmallows én sukade. De alcohol was voor sommige deelnemers "irritant". Gezien de rest van de nog te proeven whisky's, deze avond, geen hoogvlieger en hij eindigde op de 5e plek. 

Aultmore is een weinig bekende distilleerderij in het hart van de Speyside en stamt uit 1895. De stokerij was een van de eerste die in de jaren 50 begon met het gebruik van de draf als veevoer. Bierbostel of draf is een restproduct van de bierbrouwerij. Omdat het zeer eiwit- en energierijk is, is het zeer geschikt als veevoer. De distilleerderij sloot de moutvloeren in 1968 en twee jaar later, in 1970, werd Aultmore volledig gerenoveerd. Er werden twee nieuwe ketels naast de oude geplaatst en in 1971 kon Aultmore weer open. In 1998 kwam Aultmore terug bij John Dewar & Sons - inmiddels zelf onderdeel van Bacardi - die eerder tussen 1923 en 1925 ook al eigenaar waren geweest.

De meeste door Aultmore geproduceerde whisky - 2.900.000 liter - wordt gebruikt voor de Dewar’s Blends. De eerste officiële botteling van Aultmore, een twaalf jaar oude whisky, kwam uit in 2004. Daarvoor was al een semi-officiële botteling uitgebracht in de Flora and Fauna serie evenals een in de Rare Malts collection. Sinds 2014 zijn er opnieuw eigen bottelingen van 12 en 25 jaar uitgebracht. De oude bottelingen zijn niet of moeilijk verkrijgbaar. Op dit moment bestaan er van Aultmore vooral veel onafhankelijke bottelingen. 

Deze 12 jarige Aultmore is zo’n onafhankelijke botteling van Hunter Laing in de Hepburn’s Choice series, gelagerd op een Canasta Sherry butt. Sherry wordt gemaakt van een select aantal druivensoorten, die elk met unieke eigenschappen bijdragen aan de verschillende stijlen die de regio’s definiëren. De twee belangrijkste druivensoorten zijn Palomino en Pedro Ximénez, die beide een cruciale rol spelen bij de productie van sherry. Canasta is een blend van deze Palomino en Pedro Ximénez sherry’s, waarbij de rijke tonen van kruiden samenkomen met verleidelijk zoete lagen. Zoete geuren van gekarameliseerd fruit en honing gaan over in hints van geroosterde noten, kaneel en hout. Je vindt dit terug in deze Hepburn’s Choice botteling.

Neus: verbrand metaal, toffee, steenfruit. 
Smaak: geroosterde pinda's, bruine suiker en pruim. 
Afdronk: fruitig en zoet.

Met deze whisky ging het alle kanten op. De een vond het een mooie smaak, bij de ander was hij snel weg. In de neus vond men drop, kersen en vanille. In de smaak kwamen boter, caramel, noten, maar ook wat bitterheid naar boven. Verder was hij wat grassig, ietsje medicinaal, kruidig met wat mint en een klein beetje moutig. De afdronk was erg kort, waarbij de alcohol bleef hangen op het puntje van de tong. Iemand was wel heel duidelijk en vond het een uitstekende gootsteenontstopper. Mogelijk hierdoor de laatste plaats in deze proeverij?