Verslag Boomgaardproeverij 2018

De distilleerderij van Miltonduff staat ten zuidwesten van de stad Elgin aan de oevers van de rivier de Black Burn, het water van deze rivier wordt gebruikt voor de productie. De naam is afkomstig van het gelijknamige dorp. Duff is ook de naam van de familie, die vroeger de grond in deze omgeving bezat.

De distilleerderij is gebouwd omstreeks 1824 en er is weinig bekend omtrent de eerste eigenaren. Miltonduff heeft een productiecapaciteit van 5,5 miljoen liter. Het was eigenlijk de grootste distilleerderij van de Allied Distillers. Zelfs na de overname van Allied Domecq door Pernod Ricard heeft de distilleerderij nog steeds een van de grootste capaciteiten in de groep, met alleen een grotere capaciteit van Glenlivet.

Er werden twee officiële single malts gemaakt door de Miltonduff-distilleerderij: Miltonduff en Mosstowie. De distilleerderij heeft een aantal officiële uitingen van Miltonduff uitgebracht, waaronder een 10-jarige en een 12-jarige. Er was nooit een officiële botteling van Mosstowie toen de single malt werd gelanceerd. Deze werd gebruikt als een onderdeel in de Hiram Walker-blends.

Er zijn echter een klein aantal onafhankelijke bottelingen uitgebracht van de Mosstowie. Deze omvatten een 30 jaar oude botteling door Duncan Taylor en een 12 jaar oude botteling en 20 jaar oude botteling door Gordon & MacPhail. Mosstowie werd gebruikt als een belangrijke component in een aantal blendsdie eigendom waren van Hiram Walker, onder meer Ballantine’s. Dit is een G&M botteling uit de Cask Strength serie.

Neus: Uitgesproken sherry-invloeden vermengen zich met specerijen en verkoold eikenhout. Smaak: Zoet en pittig in de mond met smaken van chocolade, frambozen en hazelnoten. Afdronk: lang, zoet kruidig met leer en tabak

Een sherrybom van ongekende afmetingen. Je houd er van of je vind het maar niks. Zo ging het met de commentaren tijdens de Boomgaard proeverij ook. Veel alcohol, een winterwhisky, maar beter om te beleggen en niet op te drinken, hij is nog niet af en erg jong en synthetisch. Geen favoriet, want teveel pretentie, te weinig nuance spraken de tegenstanders van deze whisky.

De voorstanders echter tapten uit een heel ander vaatje. Ik ga terug naar het begin van mijn whiskycarriere, de allerbeste tot nu, verrassend. Geen allemansvriend maar fisherman's friend. Sterk spul en een traan. Stroperig, dadel, stevig en 'balkerig' (sic) met een verbrand bittertje. Complex met cacao en koffieprut.

Natterman extra sterk, een indrukwekkend ding met caramelstroop. Het lijkt op een goeie rum. Volgens ons hebben de positieven gewonnen, waardoor een eerste plaats eigenlijk voor ons een beetje een verrassende uitkomst was.

In 1967 werd de bouw begonnen van een nieuwe distilleerderij, ook genaamd Clynelish, net aan de overkant van de oorspronkelijke Clynelish. De bouw werd een jaar later voltooid. Door weersinvloeden op Islay had men een gierend tekort aan peated whisky’s en werd de oude distilleerderij in gebruik genomen om dit tekort op te vangen.

De voormalige Clynelish distilleerderij werd omgedoopt Brora in 1969. Brora werd gesloten in mei 1983 en de gebouwen die deel uitmaakten van de Brora distilleerderij zijn in gebruik genomen door de nieuwe Clynelish distilleerderij als bezoekerscentrum en magazijn.

Clynelish blijft echter actief met een grote capaciteit van 4,2 miljoen liter per jaar mogelijk gemaakt door en dankzij een zevendaagse werkweek. Dit is een botteling van Adelphi, een onafhankelijke bottelaar, die sinds 2014 ook gestart is met hun eigen distilleerderij (Ardnamuchan). Binnenkort zullen hiervan de whisky’s te verwachten zijn.

Neus: vrij fris, maar met enkele duidelijke tonen: hout, was en boter, het is absoluut een typische Clynelish. Smaak: naast de tonen die in de neus aanwezig zijn, komen er enkele hints van citroen naar boven en is het een beetje vet met kruiden en hooi. De afdronk is gemiddeld lang.

De traditionele outback tafel werd blij van deze whisky. Gebalanceerde alcoholische rivella, boterig, tarte tatin, maple syrup. Iemand anders vond een landlucht in de neus, maar ook een prettige kaaslucht. Veel fruit, peren en ook citrus (Napoleon ballen), maar ook rode bes en frambozen. Een tintel op de tong. Er werd ook nog chocola gevonden en caramel met zeezout.

Om de typische neus van Clynelish te benadrukken werd Carwax genoemd en verder de smaak van skittles. Hij is fantastisch met wat water. Dat waren de positieven, er waren natuurlijk ook andere meningen, zoals: niet lekker, geen afdronk, zonde van de whisky en vet. Dan is een 2e plek in deze proeverij toch geen slechte plaats.

Glenrothes geeft de plaats aan waar de distilleerderij gebouwd is, nl. in het dal van de Burn of Rothes. Op 15 mei 1922 ging 200.000 gallon whisky verloren door een brand in warehouse No 1. De distilleerderij is gebouwd in 1878. De Glenrothes-Glenlivet Distillery werd rond 1990 omgedoopt tot Glenrothes Distillery.

De oorspronkelijke naam heeft overigens niets te maken met 'The Glenlivet' Distillery. De malt van Glenrothes is bij liefhebbers zeer geliefd en wordt pas sinds 1987 gebotteld. Voor de rijping gebruikt men zowel refill vaten als ex bourbon- en sherry vaten. Voor het herstellen van de vaten heeft men een eigen kuiperij. Deze distilleerderij maakt een stevige volle whisky.

De meeste whisky gaat echter naar blenders zoals voor de Cutty Sark. Dit is een botteling uit de Small Batch series van Cadenhead, welke een van de oudste independent bottelaars is en eentje met een uitstekende smaak én neus.

Neus: Gemberbrood, aardbeien en citroen bonbons, Een beetje grassig en groene kruiden. Smaak: groot en olieachtig, witte peper, custard pudding en perziken op siroop. Afdronk: een beetje drogend met een doorgaande fruitcocktail op siroop.

Een deelnemer kreeg een voor hem fijne associatie, die vergeleken kon worden met deze whisky; vol en romig. Hij werd er blij van. Vanille, kaneel, cacaoboter, ietsje medicinaal. Met een beetje water kwam er drop en zoethout naar boven of zoals de 'Deen' opmerkte: rauwe droppoeder, maar ook ananas werd geproefd.

Echter ook zoete rijst, honing en honingdrop. Toch wel complex, want plotseling was er ook citrus en vanille, chocola en amandel en in de afdronk een bittertje. Hoewel niet iedereen op 1 lijn zat, bleek een 3e plaats in deze proeverij een verassing.

De Ben Nevis distilleerderij ligt inderdaad niet ver van de berg Ben Nevis, dit is de hoogste berg van Groot Brittannië, een Munro van 4406 feet in de buurt van Fort William. Deze imposante berg maakt een mooi plaatje voor de achtergrond van de distilleerderij. De whiskyproducent Ben Nevis is één van de oudste distilleerderijen van Schotland en is sinds 1989 in Japanse handen (Nikka).

Van de totale jaarproductie van 2 miljoen liter wordt een groot gedeelte gebruikt voor diverse blends, zoals in Johnny Walker Blue Label en hun eigen "Dew of Ben Nevis", welke in Japan een top 10 single malt is. Verder een klein gedeelte voor hun eigen bottelingen.

Het zuivere water voor de whiskyproductie komt van de ‘Allt a’Mhullinn’ (The Mill Burn). Dit is een botteling van The Maltman, welke als onafhankelijke bottelaars in staat zijn om onpartijdig te blijven en hun naam alleen te zetten op de beste whisky’s die er zijn. Ze timmeren steeds meer aan de weg (op 6 oktober 2018 is er een proeverij in Haarlem met enkel hun bottelingen).

Neus: een heerlijk fruitig begin met geel fruit dat later overgaat in honing en kruiden. Smaak: passie vrucht papaya met marshmallow en amandel en marsepein. Afdronk: heerlijk lang en verwarmend met perenzuurtjes, en subtiele kruiden.

Bij deze whisky gingen de proevers alle kanten uit, van erg zoet en snel weg via prettig in de afdronk en blijft lang in dezelfde smaak hangen. Iemand die het gewend was vond de whisky ruiken naar een Dom Perignon champagne. Genoemde kenmerken: Romig, vlezig, appel, maar ook banaan, ananas, caramel, lijm en kersen.

Duidelijk enthousiaster dan over de voorgaande whisky's met kreten als heul, heul lekker en 'lekkah'. Een mooie complexe whisky, waarbij er nog een beetje onduidelijkheid was over het vat. Was het nu bourbon, of toch olorosso of eerder fino sherry? Mogelijk bepaalde deze discussie de 4e plek op de ranglijst.

Tomatin is een van de grootste distilleerderijen (capaciteit 5 miljoen ltr), waarvan de meeste whisky wordt verwerkt in blends. Het is ook de eerste Schotse distilleerderij met een Japanse eigenaar. Slechts een kleine hoeveelheid Tomatin wordt als single malt whisky op de markt gebracht. Tomatin (spreek uit: tomaten) is een van de meest hoog gelegen distileerderijen in Schotland (op 315 meter boven zeeniveau).

De nadruk lag voorheen op het produceren van whisky voor de meeste blends uit Schotland, maar tegenwoordig presenteren ze ook hun eigen product. Dit is een mooie botteling die speciaal gebotteld is voor The Usquebaugh Society, de grootste whiskyvereniging van Nederland.

Neus: Interessante combinatie van zoet en zuur. Crême brûlée en zure appel, met wat rijpe bananenpuree. Een beetje marsepein en sinaasappellikeur, evenals enkele eikenschilfers. Basilicum. Smaak: Drogend met veel eiken en gember. Zeer pittig, maar ook vanille, perzik en wat limoensap. Water geeft de kruiden een boost en brengt ook een interessante latte macchiato-smaak naar voren. Afdronk: Droog en pittig, van medium tot lang.

Een mooie drinkbare en stabiele whisky, stevig en complex. Alweer fishermen's friend, hetgeen de gevleugelde uitspraak werd tijdens Boomgaard 2018. Een beetje scherp, maar wel lekker lopend. Boter, bloemig, rijk en vol. Een genuanceerde veellagige whisky met fudge, hooi en een pepertje.

De afdronk is zacht en een totaal beleving. Een mooie camping whisky. Ondanks deze positieve bloemlezing ondergegaan in het geweld van de andere whisky's in deze proeverij. Voor sommigen was deze whisky niet bijster interessant en niet favoriet voor de eerste plek. Werd 1 na laatst in deze proeverij, maar had even goed 3e kunnen worden gezien het aantal punten

De Glenlossie distilleerderij is gelegen in het hart van de Speyside en is de buur distilleerderij van Mannochmore. Ze produceren 2,1 miljoen ltr alcohol per jaar voor Diageo. De whisky's uit deze distilleerderij verdwijnen voornamelijk in diverse blends dus een OB van een single malt Glenlossie kom je niet vaak tegen, de laatste was een Flora & Fauna botteling van 10 jaar.

Er zijn wel erg veel independent bottelingen, onder meer van Signatory en the Maltman. Deze botteling is van The Ultimate en is in 1997 gedistilleerd en heeft vervolgens 20 jaar gerijpt in een hogshead om daarna zonder koude filtering en zonder toegevoegde kleurstoffen gebotteld te worden in 2018. Mooi zacht en fruitig van karakter en daardoor erg toegankelijk. 

Kleur: Strogeel. Neus: Zeer frisse aroma's van citrus, bloemen en granen. Smaak: Tonen van thee, lavendel en vanille. Afdronk: zeer lang en fris