Januari 2020

De Ardbeg-distilleerderij (Schots-Gaelisch: Taigh-staile na h-Àirde Bige) is een Schotse whiskydistilleerderij in het plaatsje Ardbeg aan de zuidkust van het eiland Islayin de eilandengroep Binnen-Hebriden. De distilleerderij is eigendom van Louis Vuitton Moët Hennessy en produceert een zwaar geturfde Islay-whisky's.

De distilleerderij gebruikt gemoute gerst afkomstig van de moutvloeren van Port Ellen. Er zijn van deze distilleerderij flink wat standaard bottelingen, waarvan de Ardbeg 10, samen met de Uigeadail, de Corryvrecken ën onlangs aangevuld met de An Oa, de meest herkenbare en betaalbare zijn. Hun jaarlijkse 'gelimiteerde' bottelingen voor de Feis Ile stijgen qua prijs boven het redelijke uit, maar lopen als een gekke en zijn meestal kort na verschijnen al uitverkocht.

Het experimenteren voor het creëren van deze Corryvreckan is al gestart in 1999, de whisky heeft alleen op franse eiken houten vaten gerijpt. Hieraan heeft deze Ardbeg zijn fruitige expressie en kruidige tonen te danken. Deze zijn het hart van complexe karakter. Gebotteld op een sterkte van 57,1% ABV en non chill-filtered.

Dr. Bill Lumsden, Ardbegs Master Distiller, verklaarde: Net als de "whirlpool" heeft de Ardbeg whisky Corryvreckan iets bedwelmend, is intens en bijzonder krachtig. De afdronk is lang en diep, de liefhebber met een aangename gedachte van een mysterieuze en gedurfde reis achterlatend. Kleur: witte wijn.

Neus: stevig, rokerig met tonen van teer en natte wol met verse walnoten en heel lichte tonen van een koeienstal en gedroogde zeewier. Met water ontwikkelen zich minerale en organische aroma's en tonen van natte klei, oesters met mond vullende vettige tonen en tonen van groene olijven. Smaak: vettig, eerst aroma's van citroen, rokerige turf en groene kruiden thee. Met water komen tonen van kamfer en oude hoestsiroop naar boven, dan zoetere aroma's van rijpe appels en suiker van gerst. De afdronk is lang en typisch Ardbeg, lang, iets zoetig en wat minder rokerig op het eind.

"Een explosie in de mond, alle speekselklieren springen open" was een kreet, die onmiddellijk boven kwam tijdens het genieten van deze volwassen whisky. Goed in balans met alles wat je maar kan bedenken over een Islay whisky. Neus geeft teer en rottende visnetten, maar ook smeltende caramel en jodium. Een ronde whisky met ballen, neus zachter dan de smaak.

Hout, zilt, weer caramel, turf en cocos. Alcohol niet storend, doet denken aan een Straffe Hendrik. Een complete whisky met een mooie volwassen afdronk én chocola. Een allemansvriend van constante kwaliteit. Na alle superlatieven, voor ons, verrassend op de eerste plek in ons rijtje.

De eerste eigenaar van Laphroaig verdronk in een vat nog niet voltooide whisky - maar dit terzijde. De Laphroaig distilleerderij is misschien wel de meest bekende distilleerderij op Islay, daar heeft hun marketingafdeling wel voor gezorgd. Buiten het feit dat de geproduceerde whisky's turfig en jodiumachtig zijn.

Bekend is de actie waarbij je eigenaar werd van een vierkante voet met het recht op een gratis dram als je jouw stukje land ging bezoeken. Velen van ons hebben zo'n vierkante voet eiland. Deze Laphroaig is een clubbotteling van de Ben Nevis Whiskyclub uit Alkmaar. Gebotteld in 2010 en heeft een zeer beperkte oplage van 100 flessen.

Er is verder weinig bekend van deze whisky en we hebben deze zelfs op het internet niet kunnen vinden, terwijl we weten dat er 1 geproefd is in een BNC proeverij in 2016. Uiteindelijk hebben we de fles zelf toegevoegd op Whiskybase. De proefnotities van vanavond zullen worden toegevoegd.

Een verrassing én een whisky met 2 gezichten. Een beetje een a-typische Laphroaig, fruitig zoetig en wat kort in de afdronk. Met een beetje water verandert de totale whisky. Neus met groen gras, tropisch fruit (mango) en een beetje rokerig, geen turf maar een beetje kruidig. De smaak gaf geel fruit, abrikozen en banaan, maar zachte zurige perzik winegums.

Echt een typische 'old school' Laphroaig met een pepertje en een 'new school' bittertje. Men vond het lekker, maar was een beetje in verwarring, wat bleek uit de opmerking: "erg lekker, maar op de fles zit een verkeerd etiket, hij smaakt niet naar Laphroaig". Iemand anders vond het een topper welke een klap gaf "voor zijn kop"maar verder erg lekker was. Voor ons dus onverwacht op een 2e plek.

Beschermd in the Sound of Islay, dicht bij Port Askaig, de belangrijkste haven van het eiland, ligt Caol Ila, de grootste en meest moderne distilleerderij op Islay. Caol Ila is de meest gebruikte en gewilde Islay malt voor blenders. Het is een belangrijke component voor vele blends zoals Johnnie Walker.

Caol Ila is zeker de meest elegante, verfijnde en goed gevormde single malt van Islay. De importeur, Whisky Import Nederland, bestaat vijftien jaar en dat wordt gevierd. Uiteraard is de eerste verjaardagsbotteling van Adelphi, de independent bottelaar, waar het in 2004 allemaal mee begon. Hiervoor is er een geweldige Caol Ila gekozen. Afkomstig uit een sherryvat en donker als de nacht.

De whisky werd gedistilleerd in 2010. Na negen jaar rijping op sherry hogshead # 31170 werd hij gebotteld op een cask strength van 53.7%. Er zijn slechts 295 flessen beschikbaar.

Kleur: mahonie. Neus: aroma's van donkere bessen, kersen, oud leer, oude boeken, palingrokerij en turfrook op de achtergrond. Smaak: tonen van chocolade, Oosterse specerijen, rood fruit, eikenhout, zoute haring, munt en accenten van turfrook. In de harmonische afdronk heeft hij tonen van kersenbonbons, peperige kruiden, zeezout en turfrook.

Een mooi glas, maar wel lastig de kenmerkende smaken te vinden. Een moeilijke neus, waarin de Oloroso sherry overheerst met donker fruit en chocola. Caramel, maar ook een patatje speciaal met curry, meubelwas. De smaak "maple syrup", licht vlezig, maar ook zure haring.

De Oloroso overheerst, anders dan verwacht, de whisky lijkt verdronken in de sherry. Eigenlijk is de whisky te jong voor het gebruikte vat. Weinig turf, het lijkt nauwelijks op een Caol Ila en eigenlijk ook nauwelijks op een whisky. Maar in het geweld van het rijtje kon deze zich goed staande houden, met recht een collector's item? In ieder geval op onze proeverij kwam hij als 3e uit de strijd.

Bunnahabhain, betekenis "Monding van de rivier" is gelegen in een prachtige omgeving met uitzicht op het eiland Jura. In tegenstelling tot zijn buren op het eiland, is Bunnahabhain whisky een light peated malt. De distilleerderij heeft de grootste pot stills op het eiland en de productie wordt meestal gebruikt voor het blenden (ondermeer de Black Bottle).

De officiële bottelingen zijn vaak een zacht subtiele Islay malt, maar eens per jaar wordt er een maand lang een stevige peated spirit gemaakt, die als Moine of Stoisha uit eindelijk gebotteld wordt. Deze botteling is zeer zacht en er is geen spoortje turf of jodium in te bekennen.

Deze stijl van Bunna's worden erg gewaardeerd en zijn erg gewild. Deze Bunna is een gelimiteerde botteling van onafhankelijke bottelaar, AD Rattray, en is gelagerd geweest op een Bourbon hogshead. Het vat had een outturn van 291 flessen.

Neus: gebrande kokos, melkchocolade en banaan. Smaak: heidehoning fudge, gezouten karamel en limoen. Afdronk: limoen meringue taart met slagroom en gezouten popcorn.

Deze whisky kon weer alle kanten op. Zoveel smaken, zoveel meningen. De rode lijn was: een mooi glas uit een mooi vat voor een avond bij een houtvuur. Een slobberwhisky. Neus met vanille en hooi én mooier dan de smaak. Bloemig met frambozensnoepjes, worteltjes en nat gras.

De smaak werd beter na een hapje met boter, caramel, een beetje pepermunt, appel, maar ook zoethout, een beetje zilt en zelfs wat turf, maar niet kruidig. Een beetje een cleane whisky. De afdronk liep van een lange en positieve smaakexplosie in de mond tot een zak kopspijkers. Met als eindconclusie, dat whisky best nog wel een jaartje op een mooi sherryvat had kunnen liggen om helemaal top te zijn. Het leidde in deze proeverij tot een 4e plek.

Oorspronkelijk gebotteld door Hunter Laing voor Feis Isle 2019, hét feest voor de Islay liefhebbers. De distilleerderij is niet duidelijk en een leeftijd wordt niet gegeven. Een grote discussie op internet, over wat dit nu voor een whisky is. Het varieert van Lagavulin via Caol Ila en Laphroaig naar zelfs een Jura. Als het maar lekker is, toch? Én betaalbaar!

Neus: de geur van Islay turfrook met zeezout gevolgd door warm leer, gekookte rabarber en rode bessen. Smaak: zacht op de tong met vanillezoetheid vermengt met het rode fruit. Daarna nemen het zeezout en de turfrook over. Afdronk: rijk en verwarmend met meer turfrook en vooral ook peper.

De discussie over de oorsprong van het distillaat kan na deze avond gesloten worden. Het betreft zeer duidelijk een Caol Ila. Maar niet iedereen werd blij van deze whisky. De een vond het een mooi glas met een goed alcohol niveau, lekker, toegankelijk en soepel. Terwijl de ander het droger, drogere, droogst vond met de neus van remschijven.

De whisky werd over het algemeen als jong aangemerkt. De boterbabbelaar, in dit geval een ziltige, kwam naar boven tezamen met gemaaid gras, maar ook appel, citrus, salmiak en asbak. Iemand vergeleek de whisky met een Ardmore. In het rijtje was een vijfde plek zijn deel.

Opgericht in 2005 en wordt beschouwd als een van de kleinste distilleerderijen in Schotland. Deze boerderij distilleerderij is de eerste die gebouwd is op dit eiland sinds 125 jaar. Kilchoman geeft je de kans om het beste te zien van de tradities van het distilleren. Het is ook een van de weinige distilleerderijen die aan vloer mouten doet en ook zelf hun gerst verbouwt, zodat alles in het proces van whisky maken zichtbaar is in de distilleerderij - van gerst tot bottelen.

In 2008 kwam hun eerste whisky op de markt, waarbij de volgende whisky's werden uitgebracht in bottelingen volgens de seizoenen. Spring-botteling, winter-botteling etc. De laatste jaren zijn hun hoofdlijnen de Machir Bay en de Sanaig, verder maken ze nog per jaar een Limited edition van 100% Islay en Loch Gorm.

Normaal zijn het leeftijdsloze en erg stevige whisky’s, maar af en toe onder invloed van het hout, worden ze wat meer mellow en zacht. Deze Kilchoman is de 6e botteling van 12 Barrels, een groepje bourgondiërs en whiskyliefhebbers uit vooral Noord Holland, die tot doel hebben 12 vaten te kopen om ze te laten bottelen op het moment, dat ze het eens zijn met elkaar.

Deze 12 vaten hebben ze aangeschaft in de periode 2006-2015 en ze streven er naar om ze allemaal gebotteld te hebben rond april 2027. De eersten zijn reeds afgekomen, waarvan een Tullibardine Vintage#1 is en deze laatste Kilchoman Vintage#6.

Ze hebben gebruik gemaakt van de mogelijkheid, die de distilleerderij bood om in het begin van hun bestaan vaten aan te bieden. Zo kon men geld genereren om de distilleerderij uit te breiden. Waarschijnlijk om het getal 12 hoog te houden is de whisky gebotteld op 4 juli 2019 en dus een week voordat deze 13 jaar oud zou worden.

Smaak kenmerken hebben we helaas niet kunnen vinden en zullen tijdens de proeverij ontwikkeld moeten worden.

Een beetje "middle of the road" whisky, beschaafd, maar toch ook wel complex en niet eentje voor elke dag. Moet je eigenlijk proeven op zichzelf en niet in combinatie met andere whisky's. Bruist in de neus volgens een deelnemer, er werd venkel(anijs)geroken, maar ook tapijtlijm. Verder rood fruit,spirit, citrus, rozenwater, zoet en sportsokken.

De smaak was een beetje vlak voor de een en heftig voor de ander. Prikkelend op de tong met ziltige caramel, drop, overheersend leer, appel, lychee en pittig met teveel alcohol. De afdronk was medium met peper en leer en een klein beetje turf. Hierdoor een beetje "underrated" op de 6e plek in deze proeverij?